Stuwing: de melkproductie komt op gang
Ergens tussen de tweede en zesde dag na de bevalling zal je melkproductie op gang komen. Dit merk je aan het feit dat je borsten voller worden. Sommige moeders hebben het gevoel dat hun borsten op springen staan. Dat volle gevoel wordt stuwing genoemd. Dit gaat gepaard met verhoogde doorbloeding van de borsten en een toename aan lymfevocht.
Normale stuwing
Veel moeders hebben er vooral bij hun eerste kind last van, anderen hebben bij volgende kinderen dezelfde ervaring. Het komt ook voor dat vrouwen er nauwelijks iets van merken. Als je je baby vaak voedt, minstens 10 tot 12 keer per 24 uur, zal de stuwing met een paar dagen vanzelf minder worden.
Pijnlijke stuwing
Bij sommige moeders worden de borsten zo gestuwd dat ze hard en pijnlijk voelen. Pijnlijke stuwing kan zich in de kraamweek ontwikkelen vanuit normale stuwing, ook bij een goed borstvoedingsbeleid. De borsten zijn warm, kloppend en pijnlijk gezwollen, soms tot in de oksel. De huid van de borst is strak gespannen en glanzend. Soms heeft de moeder verhoging. Verwarring met een infectie of borstontsteking komt voor. Als stuwing meteen wordt behandeld zal er binnen 12 tot 48 uur verbetering optreden.
Behandeling van pijnlijke stuwing:
- In overleg met de arts kan een ontstekingsremmer of pijnstiller worden gebruikt.
- Koude kompressen tussen voedingen kunnen verlichting geven bij zwelling en pijn.
- Vaak voeden, waarbij de baby zo lang aan de eerste borst drinkt als hij wil.
- Nakolven als de borsten na een voeding niet zachter zijn geworden.
- Kort toepassen van warmte en voorzichtige massage voorafgaand aan de voeding.
- De borst één of twee keer per 24 uur volledig leegkolven met een goed kolfapparaat.
Afkolven
Stuwing kan een probleem zijn als je borsten zó gespannen zijn dat je tepels vlak worden, waardoor je baby minder grip heeft op de borst. Dan kan het nodig zijn voor het voeden wat melk af te kolven met de hand of een kolfapparaat, zodat je borst minder vol is. Sommige moeders zijn bang dat een beetje melk afkolven de stuwing zal verergeren. Maar als het ervoor zorgt dat je baby daarna goed aan de borst kan drinken, is het de beste remedie tegen stuwing.
Reverse pressure softening (RPS)
Als afkolven geen effect heeft op het zachter worden van de borsten en tepels kan het zijn dat de stuwing vooral veroorzaakt wordt door vocht. Je kunt dan je borst/tepelhof zachter maken door reverse pressure softening (RPS). RPS is een speciale druktechniek met de vingers, waarmee overtollig lymfevocht terug geduwd wordt in de borst en de tepelhof zachter wordt.
Deze techniek gaat als volgt: druk met gebogen vingertoppen (nagels kortgeknipt) van beide handen tegelijkertijd de tepelhof net rondom de tepel in. Houd de druk één tot drie minuten vast. Herhaal dit net zolang tot de tepelhof zacht is. Laat je baby daarna meteen drinken. Zie illustratie.
bron: Borstvoeding Handleiding voor de zorgverlener
mei 2017